واقعه مهمیمانند طلاق یا از دست دادن والدین رخ ندهد ، ثابت باقی میمانند. از مشهورترین پژوهشها در این زمینه پژوهشهایهازن و شیور 1987، ؛اینزورث 1991، (نقل از پینز،2005)هستند که با الهام از، نظریه بالبی (1996)، در مورد ماهیت پیوندهای عاطفی، نقش دلبستگیهای متقابل بزرگسالان را در روابط زوجین بررسی کردند. نتایج نشان داند که مشخصههای پیوند عاطفی بین زوجین با مشخصههای پیوندهای عاطفی کودک-مادر قابل مقایسه است و سبکهای شناخته شده دلبستگی ایمن، اجتنابی ودوسوگرا، افکار، احساسها و رفتار زوجین را در روابط زناشویی تحت تأثیر قرار میدهند.
از جمله تحقیقات انجام شده در این زمینه میتوان به پژوهشهای (بشارت،1380 ؛ بشارت، شریفی و ایروانی،1380 ؛ بشارت، گلینژاد و احمدی، 1381 ؛ اصغری نژاد ودانش،1384)اشاره کرد که همگی بیانگر این مطلب هستندکه آزمودنیها با سبک دلبستگی ایمن از مشکلات زناشویی کمتر، مشکلات بین شخصی کمتر و سطح شادکامیبیشتری نسبت به آزمودنیها واجد سبک دلبستگیاجتنابی و دوسوگرا، برخوردارند. نتایج پژوهش(فینی، 1999؛ داویلا ، برادبوری و فینجام ،1998) در زمینه ارتباط سبک دلبستگی بزرگسالان با میزان مهار احساسات وعواطف ،
این نکته را برجسته کردند که افراد دلبسته نا ایمن ( آرامش کم ، عدم ارتباط نزدیک وافزایش اضطراب درارتباطها ) در مقایسه با افراد ایمن در روابط خود با دیگران، بیشتر متمایل به مهار عواطف و احساسهای مثبت خود، ( هستند .
«نظریه پذیرش– طرد بین فردی»( روهنر، 1986 ؛ روهنر و همکاران، 2007 ؛ روهنر،2008) یک نظریۀ مبتنی بر شواهد درباره اجتماعی شدن و تحول در طول زندگی است و هدف آن پیش بینی و تبیین علل، پیامدها و دیگر همبستههای عمده پذیرش- طرد در روابط بین فردی به شکلی جهان شمول است. بنا بر این نظریه،« پذیرش و طرد بین فردی» با هم یک پیوستار دو قطبی را به نام بعـد« صمیمیت» میسازند که«پذیرش» یک طرف این پیوستار و«طرد» در طرف دیگـــر آن قـرار میگیرد. بعد صمیمیت با کیفیت پیوند عاطفی میان افراد و رفتارهای بدنی، کلامیو نمادین افراد برای نشان دادن این احساسات ارتباط دارد. قطب پذیرش با محبت، عشق، مراقبت، آسایش، حمایت ودیگر تظاهرات مثبت و قطب طرد با فقدان یا کمبود معنادار این احساسات و رفتارها وبا حضور گسترهای از رفتارها و عواطف آسیبزای جسمانی و روان شناختی مشخص میگردند.«پذیرش کلامی» شامل تشویق، تعریف و گفتن حرفهای خوشایند، و«پذیرش فیزیکی»شامل بوسیدن، در آغوش گرفتن، نوازش کردن و غیره میباشد. در قطب «طرد» چهار نوع رفتار را میتوانیم مشاهده کنیم: الف« سردی و بی احساسی » که در مقابل صمیمیت و محبت است.«سردر کلامی» شامل عدم تشویق و تعریف و«سردی فیزیکی» شامل عدم نوازش، در آغوش گرفتن و بوسیدن است؛ ب«رفتار خصمانه و پخاشگرانه» که باز هم دارای دو بعد«کلامی»( دربرگیرنده دشنام، سرزنش، ریشخند و گفتن حرفهای تحقیر آمیز و تهدیده کننده)، و «فیزیکی» (شامل وارد نمودن هرگونه صدمه جسمانی اعم از هل دادن، نیشگون گرفتن، کتک زدن وغیره)است، ؛ ج« بی تفاوتی و نادیده گرفتن» که در برگیرنده عدم در دسترس بودن فیزیکی و روانشناختی و بی توجهی به نیازهای فرد میباشد؛ و د «طرد نامتمایز»،که منظور از این طرد این است که فرد فکر میکند چهرههای دلبستگی وی واقعا اهمیت چندانی به او نمیدهند و دوستش ندارند، هر چند شاید نشانگر رفتاری خاصی همچون رفتارهای پرخاشگرانه، نادیده گرفتن و بی محبتی را نتوانند به طور روشنی بیان کنند. البته در ویرایشهای جدید مقیاسهای ساخته شده برای ارزیابی ابعاد پذیرش و طرد، بعد جدیدی به عنوان بعد «کنترل»اضافه شده است (روهنر و خالق،2005)که خود پیوستاری از سخت گیری تا سهل انگاری را شامل میشود. یکی از پیش بینیهای عمده این نظریه این است که طرد توسط«دیگری معنادار»، جدا از تفاوتهای فرهنگی، زبانی، نژادی و جنسی، میتواند آثار منفی بر سازگاری روانشناختی، کنش وری رفتاری و پردازش شناختی کودکان و بزرگسالان داشته باشد. در این نظریه، فرضمیشود که چنانچه نیاز به مراقبت، توجه مثبت، حمایت و آسایش به درستی پاسخ داده نشود، انسانها در هر کجا )هر فرهنگ و ملیتی( به شکل گیری ویژگیهای خاص رفتاری، شناختی و هیجانی گرایش مییابند که این ویژگیها در«خرده نظریه شخصیت» بحث میشوند )روهنر،2008 . (این خرده نظریه عنوان میکند که ادراک طرد از سوی «دیگران معنادار» – بویژه چهرههای دلبستگی- میتواند منجر به اضطراب و حس ناایمنی گردد. افزون بر این، انتظار میرود که ادراک طرد موجب شکل گیری هفت ویژگی شخصیتی شامل موارد زیر گردد:
1. خشم، پرخاشگری،پرخاشگری منفعلانه، یا مشکل در مدیریت رفتار خصمانه و خشم؛
2. وابستگی یا استقلال دفاعی، حساسیت به فراوانی، زمان، شدت و شکل طرد؛
3. حرمت خود آسیـب دیده؛
4 . خود کارآمدی آسیب دیده؛
5. عدم پاسخدهی هیجانی؛
6. بی ثباتی هیجانی
7. دیدگاه منفی نسبت به دنیا)روهنر،2004؛ روهنر و همکاران،2007).
با توجه به مفروضهای اصلی نظریه پذیرش -طرد بین فردی ،هدف این مطالعه بررسی رابطه پذیرش ،طرد و کنترل همسر با سبک دلبستگی افراد است.
1-3 اهمیت پژوهش
با توجه به اینکه جامعه متشکل از خانواده است و هویت فرد درخانواده شکل گرفته و تقریباً به آن وابسته است بنابراین سستی پیوندهای خانوادگی یک تهدید واقعی است که از مخاطرات سلامت افراد خبر میدهد. همچنین تراکم گسیختگیها و گسترش آسیبهای اجتماعی در زمره پیامدهای غیرفوری ولی مهم روابط شکننده خانوادگی است که سلامت جامعه را نیز به خطر میاندازد.در نتیجه شناسایی آسیبهای موجود و محتمل خانواده و پیشگیری و درمان آنها کانون هر نوع اقدام اصلاحگرانهای است که به منظور ارتقاء سلامت جامعه و نهادهای آن صورت میگیرد؛ زیرا سلامت نهادهای اجتماعی در گرو سلامت افرادی است که در خانواده سالم پدید میآیند و پرورش مییابند. بنابراین تصمیم گرفتیم تحقیقی در زمینه رابطه سبک دلبستگی و پذیرش و طرد و کنترل همسر و پیش بینیاناز نوع دلبستگی انجام دهیم که تا کنون در ایران صورت نگرفته است زیرا پذیرش بیشتر همسر موجب بازخوردهای مناسبتر از طرف مقابل میشود که این به نوبه خود پذیرش بیشتر همسر را در پی دارد. همچنین طرد از سوی همسر نیز موجب پرخاشگری، نارضایتی یا نوعی وابستگی میشود که زمینه را برای رفتارهای ناسازگارانه فراهم میکند و این امر طرد بیشتر از جانب همسر را در پی خواهد داشت. در ارتباط با کنترل همسر نیز به نظر میرسد با توجه به باورهای فرهنگی که آزادی را برای مردان بیش از زنان میپذیرد و تشویق میکند، کنترل از سوی همسر آثار منفی بیشتری بر سازگاری مردان میگذارد. همانطور که بیان شد احساس طرد برای همه افراد پیامدهای مختلفی داردهمچنین احساس کنترل همسر در زندگی زناشویی مشکلات خاص خود را به دنبال دارد . با شناساییاندر سبکهای مختلف و پیش بینی آن میتوان با آموزش کافی این مشکلات را برطرف نمود.1-4 اهداف پژوهش
هدف کلی : مطالعه بررسی رابطه پذیرش ،طرد و کنترل همسر با سبک دلبستگی افراد
هدف ویژه :
1- بررسی رابطه سبکهای دلبستگی با پذیرش همسر2- بررسرابطه سبکهای دلبستگی باطردهمسر
3- بررسی رابطه سبکهای دلبستگی باکنترل همسر
1-5 فرضیههای تحقیق:
سبکهای دلبستگی میتواند پذیرش همسر را پیش بینی کند
سبکهای دلبستگی میتواند طرد همسر را پیش بینی کند
سبکهای دلبستگی میتواند کنترل همسر را پیش بینی کند
1-6 تعریف واژهها و اصطلاحات فنی و تخصصی (به صورت مفهومیو عملیاتی):
دلبستگی:
تعریف نظری: به طور کلی دلبستگی به معنی پیوند عاطفی بین مردم بوده و مردم برای ارضای عاطفی برهم تکیه میکنند. دلبستگی را میتوان یک الگوی رفتاری خاص در نظر گرفت که در اکثر جوامع برای رشدسالم اهمیت حیاتی دارد و زمانی دلبستگی مطلوب بوجود میآید که در سال اول زندگی کیفیتی متقابل وخوشایند بین کودک و مادرنگهدارنده شکل گرفته باشد. رابطهای گرم، صمیمانه و پایا که برای هردورضایتبخش و مایع خوشی است) پورافکاری، ۱۳۷۶)
همچنین دلبستگی به معنای برقراری ارتباط قلبی با فرد مورد علاقه ، به شکل مهر ورزیدن ، عاشق بودن ، دلدادگی و تعلق خاطر فرد به شخص یا شی ء است.
تعریف عملیاتی: عبارت است نمرهای که فرد در پرسشنامه دلبستگی بزرگسال(AAS) هازن و شیور بدست میآورد.
طرد:
تعریف نظری: نشان دادن نفرت یا تمایل به جدایی از همسر
تعریف عملیاتی: عبارت است نمرهای که فرد در پرسشنامه پذیرش، طرد و کنترل شریک خویش(روهنر، ( 2005 بدست میآورد
پذیرش :
تعریف نظری: گرمیو صمیمیتی که همسران نسبت به هم دارند
تعریف عملیاتی: عبارت است نمرهای که فرد درپرسشنامه پذیرش، طرد و کنترل شریک خویش(روهنر، ( 2005 بدست میآورد
کنترل :
تعریف نظری:به معنای داشتن قوانین و چهارچوبها و نظارت بر اجرای قوانین است . تمایل به تحت نظر داشتن همسرومحدود کردن آن و سختگیری
تعریف عملیاتی: عبارت است نمرهای که فرد درپرسشنامه پذیرش، طرد و کنترل شریک خویش(روهنر، ( 2005 بدست میآورد
2-1-1مقدمه
سایتهای دیگر :
پایان نامه مقایسه میزان شادمانی و رضایت شغلی معلمان مدارس استثنایی و عادی شیراز